ยาแก้เลือดกำเดา

ท่านให้เอารากต้นฝรั่งมาล้างน้ำให้สะอาด ใส่หม้อดินต้มรับประทานต่างน้ำชา สรรพคุณแก้เลือดกำเดาได้ผลชะงัดนักแล เคยใช้ได้ผลมามากแล้ว

ยาแก้ริดสีดวงจมูก

ท่านให้เอาหัวจุกกระเทียมมาหั่นให้ละเอียด ตากแดดให้แห้งผสมกับยาฉุน และพิมเสนพอควร มวนใบตองสูบทางจมูก สูดเอาควันเข้าจมูกให้นาน ๆ แล้วเปลี่ยนสูดอีกด้านหนึ่งสลับกันไป แก้โรคไซนัส หรือริดสีดวงจมูกได้ผลชะงัดนักแล.

ยาแก้ไอเรื้อรัง

ท่านให้เอาหัวอุพิตสด ( พอสมควร ) หัวกระเทียม ๗ กลีบ พริกไทยร่อน ๗ เม็ด ดีปลี ๗ ดอก ทั้ง ๔ อย่างนำมาตำให้ละเอียดผสมน้ำผึ้งแท้ ปั้นเป็นลูกกลอนขนาดเม็ดข้าวโพด รับประทานครั้งละ ๑ เม็ด แก้โรคไอเรื้อรังได้ผลชะงัดนักแล.

ยาแก้ไอ

ท่านให้เอาน้ำผึ้งแท้ ๒ ช้อนคาว กับมะนาว ๓ ซีก มาบีบผสมกันรับประทานครั้งเดียวให้หมด อาการไอจะหายไปพลันทันทีแล.

ยาแก้โรคหอบ

ท่านให้เอารากระดังงาหนัก ๖ บาท รากพิกุลหนัก ๕ บาท รากทองพันชั่งหนัก ๕ บาท ยาข้าวเย็นเหนือหนัก ๔ บาท บาข้าวเย็นใต้หนัก ๔ บาท ทั้ง ๕ อย่างไหม้อดินต้มกิน สรรพคุณแก้โรคหอบหายชะงัดนักแล.

ยาแก้โรคกระเพาะ

ท่านให้เอาขมิ้นชันแก่ ๆ สด ๆ หั่นให้บางหรือไสเป็นเกล็ดตากแดด ๒ วันอย่างมาก นำมาตำให้ละเอียด ผสมน้ำผึ้งปั้นเป็นลูกกลอนเท่าปลายนิ้วก้อย กินวันละ ๒ เม็ด ก่อนอาหารเช้า - เย็น

ยาแก้อักเสบเพราะเสี้ยนไม้แทงใต้เล็บ

ท่านให้เอาสำลีชุบน้ำผึ้งแท้ พอกที่ปลายนิ้วที่ถูกเสี้ยนแทง หลังจากดึงเสี้ยนออกแล้ว เอาผ้าพันไว้แก้ปวดบวมและอักเสบดีนักแล.

ยาแก้ร้อนในกระหายน้ำ

ท่านให้เอาต้นลูกใต้ใบทั้ง ๕ ล้างน้ำให้สะอาดใส่หม้อดินต้มรับประทาน แก้ร้อนในกระหายน้ำดีนักแล.

ยาแก้สารพัดโรค

ท่านให้เอาผลจันทน์ มหาหิงคุ์ การบูร ยาดำ พริกไทยร่อนทั้ง ๕ อย่างนี้หนักอย่างละ ๔ หรือ ๘ บาทเท่ากัน นำมาตำเป็นผงผสมน้ำมะกรูด ปั้นเป็นเม็ดเท่าเมล็ดคัดเค้า รับประทานครั้งละ ๓ - ๔ เม็ด สตรีไม่มีระดู จุกเสียดท้องน้อย รับกับน้ำร้อน ฝีในท้อง ฝีในคอยาเบื่อ รับกับน้ำสุรา ริดสีดวงทวารหนัก รับกับน้ำมะกรูด ทั้งกินทั้งทาได้ผลชะงัดนักแล.

ยาแก้โรค ๑๐๘

ท่านให้เอาใบและต้นทองพันชั่ง มาหั่นตากแดดให้แห้ง ใส่หม้อดินต้ม รินน้ำยามาประมาณครึ่งถ้วยชา ผสมกับน้ำผึ้งแท้ รับประทานก่อนอาหารเช้าและก่อนนอน วันละ ๒ เวลา เป็นยาบำรุงร่างกาย แก้โรค ๑๐๘ ประการแล.

ยาอายุวัฒนะ

ขนานที่ ๑ ท่านให้เอาต้นเหงือกปลาหมอ ๒ กิโลกรัม หัวแห้วหมู ๓ กิโลกรัม พริกไทยร่อน ๔ กิโลกรัม นำมาตากแดดให้แห้ง บดเป็นผงใส่น้ำผึ้งแท้ให้ท่วมยา ดองไว้ ๓ วัน ปั้นเป็นลูกกลอนรับประทานเวลาเช้าเย็นทุกวัน ทำให้มีอนามัยดี มีอายุยืนแล.

ขนานที่ ๒ ท่านให้เอาต้นโด่ไม่รู้ล้มหนัก ๕๐๐ กรัม ทองพันชั่งหนัก ๑๐๐๐ กรัม ต้นเหงือกปลาหมอหนัก ๕๐๐ กรัม พริกไทยขาวหนัก ๕๐๐ กรัม ยาทั้งหมดบดเป็นผง ผสมน้ำผึ้ง ปั้นลูกกลอนเท่าปลายนิ้วก้อย กินก่อนอาหารเช้าและก่อนนอนวันละ ๒ ครั้ง ประสิทธิภาพนักแล.

ยาแก้ไข้

ท่านให้เอาจันทน์แดง จันทน์ขาว ๑ ลูกระออม ๑ ฝักราชพฤกษ์แฝกหอม ชะลูดหอม รากมะปราง รากมะนาว หัวแห้วหมู รากชะพลู บอระเพ็ด รากไม้เท้ายายม่อม เถาตำลึง รากต้นแก้ว ทั้ง ๑๔ อย่างนี้อย่างละเท่า ๆ กัน ใส่หม้อดินต้มรับประทาน แก้ไข้ทุกชนิดได้ผลชะงัดนักแล

ยาแก้ไข้เหนือ

ท่านให้เอาเกสรทั้งห้า ( มะลิ พิกุล บุนนาค สารภี บัวหลวง ) สมอทั้งสาม ( สมอพิเภก สมอเทศ สมอไทย ) ผลมะขามป้อม มะแว้งทั้งสอง ( มะแว้งต้น มะแว้งเครือ ) บอระเพ็ด ขมิ้นอ้อย ผลมะตูมอ่อน ลูกมะดอม รากหญ้าคา เถาหญ้านาง ไม้เท้ายายม่อม หัวเคล้า ข้าวเย็นเหนือ ข้าวเย็นใต้ ทั้ง ๒๑ นี้หนักสิ่งละ ๑ บาท ก้านสะเดา ๓๓ ก้าน ใส่หม้อดินต้มรับประทาน แก้ไข้เหนือได้ผลชะงัดนักแล

ยาแก้ไข้ไทฟอย ( ไข้รากสาดน้อย )

ท่านให้เอายอดฟักข้าว ๗ ยอด เถาวัลย์เปรียง ๗ ท่อน หางจาก ( ที่มุงบ้าน ) ๗ หาง หมากดิบ ๗ แว่น ทั้ง ๔ อย่างนำมาใส่หม้อดิน ต้มรับประทาน แก้ไข้ไทฟอยได้ผลดี ใช้มามากแล้ว

ยาแก้เลือดออกทางทวารหนัก

ท่านให้เอาฝาง หญ้าผักปราบ ต้นขลู่ทั้ง ๕ ทั้ง ๓ อย่างนี้เอาอย่างละเท่า ๆ กัน ใส่หม้อดินต้ม รับประทานเช้าเย็น หรือเวลาเลือดออก แก้โรคเลือดออกทางทวารหนักดีนักแล.

ยาแก้ริดสีดวงทวารหนัก

ท่านให้เอาลูกจันทน์ ดอกจันทน์ กานพลู ดีปลี เลือดแรด เลือดเลียงผา ทั้ง ๖ อย่างนี้หนักอย่างละเท่า ๆ กัน บดเป็นผงผสมกับน้ำสุก รับประทานก่อนอาหารเช้าเย็น ครั้งละ ๑ ช้อนกาแฟ แก้ริดสีดวงทวารหนักดีนักแล เจ้าของยานี้ใช้รักษาตัวเองหายขาดมาแล้ว

ยาแก้ปวดเมื่อยทุกชนิด

ท่านให้เอาน้ำผึ้งแท้ ๕ ช้อนกาแฟ น้ำมะนาว ๑ ช้อนกาแฟ ผสมให้เข้ากัน ใส่น้ำโซดาจืดเย็น ๆ ให้เต็มแก้ว ผสมกันแล้วดื่มในขณะที่ยังเป็นฟองหลังตื่นนอนเช้า ๑ แก้ว ก่อนนอน ๑ แก้ว วันละ ๒ ครั้ง เพียง ๒ - ๓ วันเท่านั้น

ยาแก้กะษัย

ขนานที่ ๑ ท่านให้เอาผลมะตูมอ่อน ว่านน้ำ ยาดำ รากบัวหลวง แห้วหมู ใบมะกา ฝักราชพฤกษ์ ทั้ง ๗ สิ่งนี้ หนักสิ่งละ ๑ บาทเท่ากัน เอาก้านสะเดา ๓๓ ก้าน นำมาใส่หม้อดินตมรับประทาน มีสรรพคุณแก้โรคกะษัยทุกชนิดได้ผลชะงัดนักแล.

ขนานที่ ๒ ท่านให้เอาแก่นแสมสาร แก่นไม่สัก รากระบู หรือรากมะเยา ( โคราชเรียกสีหลอด ) ซังข้าวโพด ทั้ง ๔ อย่างเท่า ๆ กัน ต้มกินต่างน้ำ แก้โรคกะษัยดีนัก

ยาแก้โรคมะเร็ง

ท่านให้เอารากต้นเตย หัวจุกสับปะรด รากมะเฟือง หัวยาข้าวเย็นเหนือ หัวยาข้าวเย็นใต้ ข้าวเปลือกข้าวจ้าว ตัวยาทั้ง ๖ อย่างนี้ อย่างละเท่า ๆ กัน ต้มใส่หม้อดินรับประทานน้ำยา แก้โรคมะเร็ง เคยได้ผลดีมามากแล้วแล.

ยาแก้มะเร็งในมดลูก

ท่านให้เอายาข้าวเย็นเหนือ ยาข้าวเย็นไต้ ต้นหนอนตายยาก รากนมแมว หัวพุทรารักษาสีขาว ยาทั้ง ๕ นี้ หนักอย่างละ ๔ บาทเท่ากัน เกลือทะเล ๑ กำมือ ใส่หม้อดินต้มรับประทานก่อนอาหารเช้าเย็น ครั้งละครึ่งแก้ว แก้โรคมะเร็งในมดลูกได้ผลชะงัดนักแล.

ยาแก้คันทวารเบาสตรี

ท่านให้เอาใบมะฝ่อมาใส่หม้อดินต้มรับประทานน้ำ แก้โรคคันทวารของสตรี ได้ผลดีนักแล.

ยาแก้สันนิบาตหน้าเพลิง

ท่านให้เอาหญ้ายองไฟ ( คือหยากไย่ที่ติดอยู่เหนือเตาไฟ ) หนังปลากระเบน ( เผาไฟ ) สารส้ม เกลือทะเล พริกไทยร่อน ทั้ง ๕ นี้หนักเท่า ๆ กัน นำมาบดให้ละเอียด ห่อด้วยผ้าขาวบาง แช่น้ำสุรา ๑ ขวด รบประทานหรือบดเป็นผงผสมสุราก็ได้ แก้โรคสันนิบาตหน้าเพลิงมีอาการเพ้อคลั่ง กระวนกระวาย เพราะน้ำคาวปลาไม่ตกหลังคลอดบุตร และเป็นยาทำให้มีน้ำนมมาก เคยใช้ได้ผลมามากแล้ว.

ยาแก้เลือดตีขึ้น

เอาต้นคราม ๑ กำมือ ใส่หม้อดินต้มรับประทานแก้เลือดตีขึ้น ( ท่านบอกว่าให้เอาตะปูที่เป็นสนิม ๓ ตัวต้มรวกกันด้วย แต่ผู้รวบรวมเห็นว่าไม่ควร เพราะสนิมเป็นเชื้อโรค เพียงต้นครามก็มีสรรพคุณเพียงพอแล้ว )

ยาสมานมดลูก

ท่านให้เอาต้นเอื้องนาทั้งห้า กับต้นแพงพวยทั้งห้า ล้างน้ำให้สะอาด ใส่หม้อดินต้ม เป็นยาสมานมดลูกได้ผลชะงัดนักแล.

ยาแก้บ้าเพราะเลือด

ท่านให้เอาแมลงป่องช้าง ๓ ตัว เผาไฟบดให้ละเอียด ผสมกับสุรารับประทาน มีสรรพคุณแก้โรคบ้าของสตรีที่เลือดทำจากการคลอดบุตร หรือเพราะประจำเดือนผิดปกติ ได้ผลดีนักแล.

ยาครรภ์รักษา

ท่านให้เอาหัวข้าวเย็นเหนือ ข้าวเย็นใต้เกสรทั้ง ๕ ( มะลิ พิกุล บุนนาค สารภี บัวหลวง ) เนรพูสี ทั้ง ๘ นี้หนักย่างละ ๑ บาทเท่ากัน ใส่หม้อดินต้มรับประทาน บำรุงสุขภาพของแม่และเด็กในครรภ์ ทำให้คลอดลูกง่าย ได้ผลดีนักแล.

ยาแผลกลายทุกชนิด

ท่านให้เอาต้นน้ำค้างหมากดิน กับดินสอพอง มาตำให้ละเอียดผอกแผลกลาย มีสรรพคุณดีนักแล.

ยาแก้อักเสบเพราะตะปูหรือหนามตำ

ท่านให้เอาหัวหอมแดงกับน้ำตาลกรวด ตำผสมกันพอกที่แผล อาการปวดจะหายไป ไม่ปวดบวมอีกเลย

ยาห้ามเลือด

ท่านให้เอาใบแห้วหมูมาตำให้ละเอียด ผสมกับปูนกินหมากพอกแผลให้ทั่ว เลือดจะหยุดไหลทันที มีสรรพคุณชะงัดนักแล.

ยารักษาแผลสด และแผลเรื้อรัง

ท่านให้เอาน้ำมันมะพร้าว ๑ ชามก๋วยเตี๋ยว พริกไทยร่อน ๗ เม็ด หัวกระเทียม ๗ กลีบ ( ทุบพอแตก ) ผสมกับน้ำมันมะพร้าว เอาตะกั่วนมหนัก ๒ บาท มาเคี่ยวให้ละลาย แล้วเทลงในน้ำมันมะพร้าว ใช้สำลีชุบทาแผลสด แผลเรื้อรัง แผลมะตอย ดีนักแล.

ยารักษาแผลสด

ท่านให้เอาสำลีเช็ดแผลให้สะอาด เอาน้ำมันยางกับน้ำตาลทรายขาวผสมกัน ทาแผลให้ทั่ว ใช้ผ้าพันแผลให้สนิททิ้งไว้ ๗ วัน อย่าแก้ผ้าออก อย่าให้ถูกน้ำเด็ดขาด เมื่อครบ ๗ วันแล้ว แก้ผ้าออกแผลจะหายเป็นปกติแล.

ยาแก้ลมสันนิบาต

ท่านให้เอาสะค้าน ชะพลู สมุลแว้ง ลูกจันทน์ ดอกจันทน ดอกบุนนาค ทั้ง ๖ อย่างนี้ หนักอย่างละ ๔ บาทเท่ากัน พริกไทยร่อนหนัก ๕ บาท ตำให้ละเอียด ผสมน้ำผึ้งแท้ปั้นเป็นลูกกลอนรับประทานวันละ ๓ เวลา รับได้ทั้งหญิง - ชาย แต่คนที่กำลังเป็นไข้ห้ามรับประทานเด็ดขาด มีสรรพคุณชะงัดนักแล.

ยาแก้จุกเสียดหน้ามืด ( แก้ลมต่าง )

ท่านให้เอาต้นเหงือกปลาหมอ ๒ กำมือ หัวแห้วหมู ๑ กิโลกรัม พริกไทยร่อน ๒ บาทเงิน ดีปลี ๑ บาทเงิน ( คือ ซื้อได้เท่าใดก็เอาเท่านั้น ) หัวเทียม ๑ ถ้วยแกง นำมาตากแดดให้แห้ง ตำให้ละเอียดผสมน้ำผึ้งปั้นเป็นลูกกลอน รับประทานเวลาก่อนนอนทุกวัน เป็นยาอายุวัฒนะ เคยใช้ได้ผลดีมามากแล้วแล.

ยาแก้คนเป็นลมสลบ

ท่านให้เอาหัวหอมแดง ๗ หัว ปอกเปลือกออก พิมเสนหนัก ๑ สลึง นำมาตำพอกแหลก ใช้หลอดกาแฟจุ่มพ่นเข้าลำคอของผู้ป่วยครั้งที่ ๒ พ่นเข้ารูจมูก ผู้ป่วยจะฟื้นขึ้นมาทันที ได้ผลชะงัดนักแล.

ยาแก้ปวดหัวเข่า

เอาต้นผักเสี้ยนผีทั้ง ๕ ล้างน้ำให้สะอาด ไพล การบูร ทั้ง ๓ อย่าง ๆ ละพอควร นำมาตำให้ละเอียด ผสมกับสุรา คั้นเอาเฉพาะน้ำยา ทาถูนวดบริเวณหัวเข่า แก้ปวดหัวเข่าได้ผลดีนักแล.

ยาแก้ตัวจี๊ดตามข้อเท้า

ใช้น้ำมันเบนซินทาบริเวณที่เป็นผื่นคันตามข้อเท้า ซ้ำ ๆ กัน หลาย ๆ ครั้ง ตัวพยาธิจะตาย โรคก็หายแล

ยาแก้ปวดหัวเข่า

ท่านให้เอาน้ำเย็นรดหัวเข่าทั้ง ๒ ข้าง ๆ ละ ๑ ขัน เวลาเช้าหน เย็นหน ก่อนอาบน้ำ วันละ ๒ ครั้งเป็นอย่างน้อย อาการปวดหัวเข่าจะหายไปเอง

ยาแก้ขัดเบา

ท่านให้เอาเมล็ดมะนาวหลาย ๆ เมล็ด เผาไฟให้ไหม้ ( ใส่ตะหลิววางบนเตาไฟก็ได้ ) นำมาตำให้ละเอียด ผสมด้วยน้ำส้มสายชูให้สุ่ม ใช้สำลีชุบนำมาทาบนหัวเหน่า เอาผ้าคาดไว้สักครู่ ประเดี๋ยวเดียวจะปัสสาวะคล่องไม่ติดขัดแล.

ยาแก้ตาลขโมย

ท่านให้เอาต้นตะไคร้ ขมิ้นอ้อย ต้นเหงือกหมอ ๑ เปลือกสนุ่น ( สนุ่น ลักษณะใบโต หน้าใบสีเขียว ท้องใบสีขาวนวล ดอกสีนวลแหลมเป็นช่อยาว ) ทั้ง ๔ อย่างนี้หนักอย่างละ ๑ บาทเท่ากันใส่หม้อดิน ต้มน้ำ ๓ ส่วน เคี่ยวให้เหลือ ๑ ส่วน รับประทานเช้าเย็นครั้งละ ๑ ถ้วยชา แก้โรคเด็กตัวร้อน เป็นตาลขโมย พุงโร ก้นปอดได้ผลแล.

เด็กเป็นแผลพุพอง

ท่านให้เอาใบเต็งรังมาตากแดดให้แห้ง บดให้ละเอียดผสมกับน้ำด่างทับทิม ทาที่แผลพุพอง สรรพคุณดีนักแล.

เด็กเป็นลมตาเหลือก

เด็กเป็นลมตาเหลือก

( เป็นลมชัก )

ท่านให้เอาใบสาระแหน่ ๑ กำมือ ขี้แมลงสาบ ๑ หยิบ มาคั่วให้สุก บดเป็นผง ผสมน้ำสะอาด ป้ายที่ลิ้นเด็ก แก้เด็กเป็นลมชักตาเหลือกได้ผลชะงัดแล.

ยาแก้ท้องเสียอย่างแรง

ท่านให้เอาผลมะกรูด ๑ ซีก เอาเฉพาะผิว พริกไทยร่อน ๒๐ เม็ด นำมาตำให้ละเอียด ผสมกับสุระครึ่งถ้วยชาดื่มเข้าไป ท้องเดินอย่างแรงจะหายอย่างปลิดทิ้งแล.

ยาบำรุงธาตุ

ท่านให้เอาการบรู พิมเสนเกล็ดอย่างดี กานพลู ผิวมะกรูดคั่วให้เหลือง ทั้ง ๔ อย่างนี้ หนักสิ่งละ ๔ บาทเท่ากัน ห่อผ้าขาวบางใส่โหลเติมน้ำร้อนที่ต้มเดือดแล้วพอสมควร ดองไว้ ๓ - ๔ วัน ใช้รับประทานหลังอาหารเช้า เย็น แก้โรคท้องขึ้น ท้องเฟ้อ จุกเสียด ดีนักแล.

ยาระบายท้อง

ท่านให้เอาผลมะกรูด ๓ ผล ควักเนื้อในออกให้หมด ใส่พริกไทยร่อนให้เต็ม ๑ ผล ใส่หัวกระเทียมให้เต็ม ๑ ผล ใส่เกลือทะเลให้เต็ม ๑ ผล เอาขึ้นไฟนึ่งให้สุก เอายาดำหนัก ๒ บาท ตำรวมกันให้ละเอียด ปั้นเป็นลูกกลอน รับประทานครั้งละ ๑ - ๒ ก้อน ก่อนนอนระบายท้องดีนักแล.

ยาแก้ท้องเสีย

ท่านให้กลั้นใจใช้มีดถากเปลือกมะม่วง ถากขึ้น ๑ เปลือก ถากลง ๑ เปลือก นำมาทุบพอแตกใช้เกลือป่นทาให้ทั่ว เอาย่างไฟให้สุกเหลือง เอาแช่น้ำปูนใส รับประทานน้ำยา แก้ท้องเสียท้องเดินดีนักแล.

ยาแก้อาเจียน

ท่านให้เอาน้ำผึ้งแท้กับดีงูเหลือม ผสมกันรับประทาน แก้อาเจียนได้ผลชะงัดนักแล.

ยาพอกฝีที่ฝ่ามือ

ท่านให้นำใบเสลดพังพอนมาตำให้ละเอียด ผสมกับสุรา พอกที่หัวฝี ได้ผลชะงัดนักแล.